Hệ thống PCCC là một tập hợp các thiết bị bắt buộc lắp đặt trong các công trình, nhà máy, xí nghiệp, tòa nhà… Tuân theo các quy định pháp luật để đảm bảo an toàn cháy nổ.

Đây là hệ thống có mục đích hạn chế tối đa các thiệt hại của công trình, tài sản, con người khi xảy ra hỏa hoạn.

✅Tùy theo đặc điểm của mỗi công trình mà hệ thống PCCC được thiết kế phù hợp Tiêu chuẩn và tuân thủ các Quy chuẩn hiện hành.

Một hệ thống PCCC thường có hai hệ thống được kết hợp với nhau là hệ thống báo cháy và hệ thống chữa cháy.

1. Hệ thống báo cháy

Hệ thống báo cháy có vai trò quan trọng trong công tác PCCC vì nó giúp phát hiện kịp thời đám cháy đang bùng phát. Đồng thời cảnh báo cho người hoạt động trong khu vực có cháy và lực lượng cứu hỏa.

Hệ thống báo cháy tự động thường có ba thành phần

– Một là trung tâm báo cháy (gồm bo mạch xử ký, bộ nguồn, ác quy).

– Hai là thiết bị đầu vào (gồm đầu báo và công tắc khẩn).

– Ba là thiết bị đầu ra (gồm bảng hiển thị phụ, chuông báo, đèn báo).

🚒Hệ thống báo cháy được phân loại làm hệ thống báo cháy thông thường (Conventional Fire Alarm System) và hệ thống báo cháy theo địa chỉ (Addressable Fire Alarm system).

Trong khi hệ thống báo cháy thông thường chỉ có khả năng báo cháy cho một khu vực rộng, hệ thống báo cháy địa chỉ sẽ truyền dẫn tín hiệu từ từng đầu báo riêng biệt về đến trung tâm điều khiển, để phát hiện điểm gây cháy chính xác, cụ thể.

Với tính năng kỹ thuật cao, hệ thống báo cháy địa chỉ dùng để lắp đặt tại các công trình lớn, được chia ra làm từng điểm độc lập.

2. Hệ thống chữa cháy

Hệ thống chữa cháy được chia làm ba loại: sử dụng nước, sử dụng bọt và sử dụng khí.

2.1. Sử dụng nước chữa cháy

Hệ thống chữa cháy bằng nước quen thuộc nhất là hệ thống sprinkler- hệ thống chữa cháy tự động với đầu phun kín luôn ở chế độ thường trực.

Với một hệ thống sprinkler thông thường, các đầu sprinkler được gắn vào hệ thống ống có chứa sẵn nước và nước sẽ được phun ra ngay lập tức khi từng sprinkler riêng lẻ mở do nhiệt từ đám cháy kích hoạt.

Còn với hệ thống sprinkler hồng thủy, tất cả các sprinkler đã được lắp đặt sẽ phun nước cùng một lúc khi hệ thống báo cháy đặt gần các sprinkler được kích hoạt.

✅Hệ thống sprinkler có ưu điểm là lắp đặt nhanh, không tốn nhiều chi phí, nhưng thường chỉ là phương pháp chữa cháy tạm thời, không phù hợp để dập các đám cháy lớn.

Bên cạnh đó, hệ thống này gặp phải hạn chế là gây hư hỏng cho các thiết bị và tài sản quý giá.

🚒Ngoài ra còn có rất nhiều loại thiết bị chữa cháy bằng nước khác để phù hợp cho mỗi vị trí như: Xe chữa cháy, trụ nước chữa cháy, vòi phun, Quạt phun nước áp lực cao…

2.2. Sử dụng bọt chữa cháy

Hệ thống chữa cháy bằng nước không có tác dụng trong các đám cháy hình thành từ xăng hay dầu. Khi đó, người ta phải sử dụng hệ thống chữa cháy bằng bọt (foam). Foam được tạo bởi nước, bọt cô đặc và không khí.

Tùy vào loại bọt được dùng, hệ thống bọt có thể chữa cháy bằng nhiều cách, hoặc phủ trùm lên trên bề mặt chất cháy một lớp bọt dày, dập tắt ngọn lửa và cách ly nhiên liệu với không khí, hoặc làm lạnh nhiên liệu bằng lượng nước có chứa trong bọt.

Tuy nhiên có một điểm cần lưu ý là mỗi một loại bọt có thành phần khác nhau, và có tốc độ khắc phục khác nhau.

✅Khi một đám cháy xảy ra thì tốc độ chữa cháy được ưu tiên hàng đầu để hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản.

2.3. Sử dụng khí chữa cháy

🔋 So với hệ thống chữa cháy sử dụng nước và bọt, hệ thống sử dụng khí có ưu điểm là sử dụng trong các khu vực có máy móc và thiết bị điện tử thì sẽ giảm nguy cơ thiệt hại tài sản.

Tuy nhiên cần lưu ý khi thiết kế để đảm bảo đủ dưỡng khí, đủ thời gian cho người trong khu vực cháy thoát ra ngoài.
Hai phương pháp chữa cháy bằng khí phổ biến nhất hiện nay là bằng khí CO2 và khí trơ.

Sử dụng bình CO2 để chữa cháy có ưu điểm là giá thành rẻ, nhưng do đặc tính CO2 gây suy hô hấp và có thể dẫn đến tử vong nên không thể sử dụng bình khi trong phòng có người.

Hơn nữa, nếu không biết cách sử dụng, người dùng rất dễ bị bỏng lạnh khi sử dụng bình này.

Còn với phương pháp khí trơ, do khí trơ không gây ảnh hưởng tới hô hấp, nên có thể sử dụng khi có mặt con người.

Hỗn hợp khí trơ hay được sử dụng để chữa cháy là hỗn hợp bao gồm Cacbon Dioxit, Nitơ và Argon.

Mỗi một hệ thống PCCC lại phù hợp với tính chất khác nhau của đám cháy, cũng như là đặc thù công trình.

👷Người dân cũng như chủ đầu tư các công trình nên coi trọng công tác PCCC, cập nhật kiến thức PCCC và tuân thủ nghiêm các quy định, hướng dẫn về PCCC để đảm bảo an toàn cho bản thân và tài sản.

3. Nguyên tắc thiết kế hệ thống PCCC

Hệ thống PCCC không chỉ cảnh báo mà còn giúp mọi người nhanh chóng dập tắt đám cháy, bảo vệ tính mạng và tài sản trong những tình huống nguy cấp.

Tùy thuộc vào từng khi vực, công trình sẽ có cách lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy sao cho phù hợp.

♻ Khi thiết kế hệ thống PCCC cần đảm bảo được một số yêu cầu cơ bản sau:

– Đảm bảo ưu tiên an toàn tính mạng con người đang sống và làm việc tại công trình.

– Đảm bảo giảm thiểu thiệt hại tài sản ở mức tối đa trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn.

– Đảm bảo hệ thống không ảnh hưởng tới sinh hoạt, sản xuất và kinh doanh.

– Nhanh chóng phát hiện ra đám cháy chính xác và sớm nhất.

– Cảnh báo cho mọi người xung quanh khi phát hiện có đám cháy xảy ra.

– Lắp đặt thiết bị phòng cháy chữa cháy riêng biệt, độc lập với nhau để khi có sự cố xảy ra có thể dễ dàng điều khiển.

– Đảm bảo hệ thống không bị tê liệt một phần hoặc toàn bộ trước khi phát hiện ra đám cháy.

– Hệ thống PCCC tự động phải đảm bảo hoạt động tốt, an toàn đồng thời thực hiện các chức năng một cách trơn tru, hiệu quả mà không gặp bất kì sự cố nào.

– Sự cố thiết bị không làm ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.

– Tuân thủ theo Quy định, quy chuẩn hiện hành.