Có bốn phương pháp chính thường được sử dụng để phân tách các hạt bụi ra khỏi không khí: Phương pháp cơ học, phương pháp ướt, phương pháp lọc và phương pháp điện trường.
1. Phương pháp cơ học
Khí, bụi được tách bằng lực cơ học, lực trọng trường hoặc lực ly tâm.
Thiết bị có cấu tạo đơn giản, dễ chế tạo, vận hành. Vật liệu chế tạo đa dạng để chịu nhiệt độ cao, chịu mài mòn, chịu ăn mòn…
– Dùng lọc thô hạt bụi lớn hơn 5µm
– Trở lực thiết bị thấp.
– Cấu tạo đơn giản, dễ chế tạo.
– Nếu đường kính thiết bị quá lớn thì hiệu quả phân tách giảm.
2. Phương pháp ướt
Khí được thổi qua lớp chất lỏng hoặc sục vào chất lỏng. Bụi được giữ lại trong chất lỏng và thải ra ngoài dưới dạng bùn, khí sạch được đi ra ngoài với độ ẩm cao. Thiết bị cấu tạo đơn giản, hiệu quả cao. Có thể sử dụng các thiết bị hấp thụ kết hợp với sử lý bụi để mạng lại hiệu quả cao và tối ưu chi phí.
Các thiết bị thường sử dụng theo phương pháp này là: Tháp phun, tháp đĩa lỗ, tháp đệm, Cyclone ướt, Venturi – Scrubber, Thiết bị tạo xoáy va đập quán tính…
– Có nhiều kiểu kết cấu để tạo xoáy va đập quán tính, tùy theo nhu cầu mà chế tạo thiết bị phù hợp với chi phí đầu tư.
– Thiết bị không cần vòi phun hay bơm nên hạn chế việc bị tắc, tuy nhiên mực nước trong thiết bị phải cố định mới đảm bảo hiệu quả.
– Chưa có lý thuyết đầy đủ để tính toán tối ưu cho thiết bị này. Ngày nay có thể sử dụng máy tính mô phỏng chuyển động dòng (CFD) để tính toán hợp lý.
3. Phương pháp lọc
Hỗn hợp khí, bụi được đưa qua các màng ngăn, bụi được giữ lại và khí đi qua. Vật liệu lọc có tính chất quyết định tới hiệu quả lọc, có nhiều loại vật liệu lọc khác nhau đảm bảo cường độ lọc, khả năng hoàn nguyên, chịu nhiệt độ cao, chịu hóa chất…
4. Phương pháp điện trường
Phương pháp điện trường hay còn gọi là lọc bụi tĩnh điện, thường áp dụng với loại bụi siêu mịn và có độ ẩm cao. Nguyên lý cơ bản là bụi được lắng, giữ lại khi đi qua điện trường có điện thế cao.
Có 2 loại điện cực phổ biến là điện cực dạng tấm và dạng ống. Bụi được tĩnh điện rồi bị hút vào các tấm hoặc ống, khi lượng bụi đã bám đủ nhiều trên điện cực thì phải dùng nước để rửa sạch.
Thiết bị có cấu tạo phức tạp, quá trình vận hành khó, bụi thải ra dưới dạng bùn. Do đó thiết bị lọc tĩnh điện chỉ phù hợp với một nhà nhà máy đặc biệt.
Lọc tĩnh điện có vẻ không phổ biến